İşte ESK’ya Yönelik Taleplerimiz
TBMM AB Uyum Komisyonu’nda gerçekleştirilen Ekonomik ve Sosyal Konseyin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısına ilişkin toplantıda Memur-Sen’in talep, görüş ve önerileri komisyon üyelerine iletildi.
İşte tasarıya ilişkin toplantıda Memur-Sen tarafından gündeme getirilen talepler:
Bilindiği gibi 12 Eylül 2010 tarihinde gerçekleştirilen referandumla kabul edilen Anayasa değişikliği paketinin içeriğinde yer alan hükümlerden biriside hükümete istişari nitelikte görüş belirtecek Ekonomik ve Sosyal Konseyin anayasal kurum olarak siyasal sistemin içerisine dahil edilmesidir.
Sivil siyaset ve katılımcı demokrasi açısından kayda değer nitelikteki bu gelişme Türkiye’nin diyalog, uzlaşı ve ortak akla dayalı kararlar üretme kapasitesinin devlet erkeleri tarafından da dikkate alınmasını sağlayacak yeni bir demokratik süreci de başlatmıştır. Bu çerçevede Anayasanın 166’ncı maddesindeki değişiklikle Ekonomik ve Sosyal Konseyin anayasal kurum olması sadece anayasa hukuku açısından değil demokratik toplum, sivil siyaset ve katılımcı demokrasi gibi hayatla ilişkili alanlar açısından da olumlu yansımalar üretecektir. Bu nedenle Ekonomik ve Sosyal Konseye ilişkin ikincil düzenlemenin bütün tarafların görüşleri alınarak hazırlanması, tartışılması ve yasalaşması bu anlamda başarılması gereken ilk sınavdır. Aşağıdaki değerlendirmeler bu çerçevede oluşturulmuştur.
1- Kanun Tasarısının Amaç ve Kapsam başlıklı maddesinin, Türkiye’nin gelecek vizyonuna uygun olacak şekilde sivil toplum ve ortak akıl üretme imkânlarında maksimum derecede yararlanma kapasitesine sahip, çözüm odaklı ve konseyin hedeflerini daha açık ve net bir bakış açısıyla ifade edecek şekilde düzenlenmesini,
2- Kanun Tasarısının 2’inci maddesinin birinci fıkrasının “b” bendinde yer verilen çalışanlar kavramı bir netliği ifade etmediğinden söz konusu bendin; “en fazla üyeye sahip işçi ve memur sendikaları konfederasyonlarından üçer olmak üzere sekiz” olarak düzenlenmesini, diğer taraftan konseyin diğer üyelerinin üyelik sürelerinin madde kapsamı içerisinde ya da Kanunda düzenlenmesini,
3- Kanun Tasarısının 2’inci maddesinin birinci fıkrasının “ç” bendinde yer verilen “diğer toplum kesimleri” ibaresinin muğlâk bir ifade olması nedeniyle bu ibarede kastedilenlerin tam ve eksiksiz olacak şekilde yazılarak düzenlemeye gidilmesini, özellikle emekli ve kadın örgütlerinin yer almasını,
4- Kanun Tasarısının 2’inci maddesinin 5’inci fıkrasında belirtilen toplantılara başbakanın katılmaması durumuna ilişkin olarak bakan yerine başbakan yardımcısının toplantılara başkanlık etmesi şeklinde düzenleme yapılmasını,
5- Kanun Tasarısının 2’inci maddesinin 6’ncı fıkrasında belirtilen başkan yardımcısının belirlenmesi usulüne ilişkin olarak ‘b’ bendi için “en çok üyeye sahip konfederasyon temsilcisi başkan yardımcısı olarak görevlendirilir” şeklinde düzenleme yapılmasını,
6- Kanun Tasarısının 4’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının ikinci cümlesi; toplantılara Başbakanın katılmaması durumuna ilişkin olarak Bakan yerine Başbakan Yardımcısının toplantılara başkanlık etmesi şeklinde düzenlenmesini,
7- Kanun Tasarısının 4’üncü maddesinin 3’üncü fıkrasında belirtilen KİK üyelerinin belirlenmesine ilişkin olarak; en çok üyeye sahip işçi, kamu görevlisi, işveren, sanayici ve esnaf konfederasyonlarının temsilcilerinden oluşacak şekilde bir düzenleme yapılmasını,
8- Kanun Tasarısının 4’üncü maddesinin 4’üncü fıkrasında başkanlık divanın toplanamadığı hallere ilişkin düzenlemenin, Konseyin Anayasal bir kurum olması ve bu kurumun başkanlık divanın toplanmasının esas olması karşısında tasarı kapsamından çıkarılmasını,
9- Kanun Tasarısının 5’inci maddesinin 2’nci fıkrasında belirtilen toplantı gündeminin Ekonomik ve Sosyal Konsey Temsilcilerinin görüşleri alınarak divan tarafından belirlenecek şekilde düzenlenmesini,
10- Kanun Tasarısına, Konseye gerekli gördüğü hallerde komisyon ya da alt komisyon kurabilmesine ilişkin yetki verecek düzenlemelerin eklenmesini,
11- Kanun Tasarısına, Ekonomik ve Sosyal Konsey kararlarının raporlaştırılmasını, iki kurul toplantısı arasındaki süreçte yürütülen faaliyetler ve alınan kararların izlenmesine ilişkin bir komitenin kurul üyeleri arasından oluşturulmasını, söz konusu izleme raporlarının ilgisine göre yasama ve yürütme organlar ile paylaşılmasını,
12- Konseyin görev ve yetkileri arasında, hükümetin talebi olmaksızın orta vadeli mali plan, kalkınma programı ve planları ve özellikle Bütçe Kanunu hazırlanış sürecinde görüş bildirmek şeklinde bir düzenlemeye verilmesini hem Ekonomik ve Sosyal Konseyin Anayasal kurum sıfatına, hem Konseyin kuruluş amacına ve Türkiye’nin katılımcı demokrasi ve sivil siyaset konusunda özellik son dönemde ortaya koyduğu projeksiyona uygun olacaktır.
Komisyondaki görüşmelere, işçi ve işveren sendikaları temsilcileri, sanayi temsilcilerinin oluşturduğu derneklerin temsilcileri, esnaf ve odalar birliği temsilcileri ve kamu görevlileri sendikaları konfederasyonları adına sadece Memur-Sen katıldı. Toplantıda Memur-Sen Konfederasyonu adına konuşan Memur-Sen Genel Başkan Yardımcısı Hacı Bayram Tonbul, “Ekonomik ve Sosyal Konseyin anayasal kurum olması ile birlikte ülkemizin diyalog, uzlaşı ve ortak akla dayalı kararlar üretebilme kapasitesinin devlet erkeleri tarafından dikkate alınması gerekiyor. Bu demokratik süreç görüşülen tasarının bütün sosyal tarafların fikirleriyle şekillendirilmesi gerekiyor” dedi.
Toplantıda tasarıdaki eksiklikleri de dile getiren Tonbul, Ekonomik ve Sosyal Konseyin katılımcılık açısında çalışanlar ve işverenler yanında emekli ve kadın örgütleri de dahil olmak üzere her kesimi içine alacak şekilde geniş kapsamlı tutulması gerektiğini söyledi. Toplantıya Tonbul’un yanı sıra Memur-Sen’i temsilen Avukat Ahmet Günenç’te katıldı.
