Gençlerin Bakışıyla Yönetim Modelleri
Genç Memur-Sen ile Dünya Yerel Yönetimler ve Demokrasi Akademisi Vakfı (WALD) ortak çalışmasıyla “Gençlerin Bakışıyla Yönetim Modelleri” projesi hayata geçirildi.
Proje kapsamında 81 ilde ve sosyal medya üzerinde yapılan anket çalışmalarıyla, farklı düşünceyi savunan gençler yönetim şekilleri hakkında fikirlerini beyan etti. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu da yönetim şekilleri konusunda açıklamalarda bulundu.
Çalışma kapsamında, başkanlık, yarı başkanlık ve parlamenter sistem gibi yönetim şekillerine karşı gençlerin fikirlerini almak amacıyla etkinlikler yapıldı. Yapılan etkinliğin Ankara ayağında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, konuşmacı olarak yer aldı. Etkinliğe siyaset ve bürokrasiden katılımcıların yanı sıra, Genç Memur-Sen üyeleri de büyük ilgi gösterdi.
“BAŞBAKAN ERDOĞAN, OBAMA’DAN DAHA YETKİLİ”
TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, başkanlık sistemi hakkında açıklamalarda bulundu. Kuzu, Türkiye’de yürürlükte olan parlamenter sistemde Başbakan Erdoğan’ın ABD Başkanı Barack Obama’dan 3 kat daha yetkili olduğunu söyledi.
“Ben 30 yıldır bu sistemler üzerine çalışıyorum ve bu sistemin Türkiye’ye gelmesi için epey yol kat ettik ama henüz kesin bir sonuç alamadık” diyen Kuzu, “Bu süre içinde başkanlık sisteminin Türkiye’de tam anlamıyla bilinmediğini anladım. Türkiye’de sistemi bilen kişi sayısı bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar az” diye konuştu.
KUVVETLER AYRIMI BAŞKANLIKTA DAHA BELİRGİN
Kuzu, başkanlık siteminde kuvvetler ayrılığı ilkesinin daha belirgin olduğunu belirterek, “Kuvvetler ayrımı dediğiniz sadece güçlerin ayrılması değil, iradelerin ayrılması anlamına geliyor. Aynı adam birçok şeye karışabiliyorsa orada kuvvetler ayrımı yok demektir. Adı var kendi yok. Dünyada bilinen modeller arasında kuvvetler ayrımının en net biçimde uygulananı olanı başkanlıktır” dedi.
BAŞKANLIK SİTEMİNDE BARAJ YOKTUR
Başkanlık sisteminde baraj olmadığını hatırlatan Kuzu, “Çekin barajı yüzde 5’e, bu memlekette en az 10 parti meclise girer, 4’lü, 5’li koalisyonlar oluşur. O zaman siyasi çalkantılar, çekişmeler ve istikrarsızlık yaşanır. Barajın yüksek olması da demokrasiye aykırıdır. Bu şartlar altında başkanlığın daha uygulanabilir bir sistem olduğunu söylemek mümkündür” şeklinde konuştu.
Konuşmasının ardından gençlerin sorularını yanıtlayan Kuzu, “Başkanlık sistemi, eyalete geçişi zorunlu hale getiriyor mu?” şeklindeki bir soruya, “Federal yapılı bir model başkanlık sisteminin zorunlu unsuru değil. Yani bir ülkede eğer biz başkanlık modelini getireceksek mutlaka federal olması lazım diye bir mantık yok. Yani bir eyalet ya da bir federal yapıyı değil üniter yapıda yerel yönetimlerin güçlü olduğu modeli savunuyoruz” yanıtını verdi.
GENÇLERLE BEYİN JİMNASTİĞİ
81 ilden farklı görüşe sahip gençlerin katılımıyla, Türkiye’deki mevcut anayasa ve yönetim modellerinin eksik, tartışılabilir ve iyileştirilebilir yanları ele alındı. Gençlerin genel anlamda fikirleri şu şekilde oldu:
*Benimsenen yönetim modeline göre kuvvetler ayrılığı net olmalıdır.
*Seçim barajının ülkemizde bu kadar yüksek olması toplumun her kesiminin temsilinde yetersiz kalmaktadır.
*Toplumun ihtiyaçlarının bölgesel olarak daha gerçekçi bir şekilde belirlenmesi için yerel yönetimlerin yetki bazlı güçlendirilmesi gerekir.
*İnsan haklarını esas alan, eşitlikçi ve özgürlükçü sivil bir anayasa oluşturulmalıdır.
*İnsan hakları, demokrasi ve yönetim modelleri konularında eğitim müfredatlarının içeriklerinin doldurulması, farkındalık yaratacak metotların örgün öğretime adapte edilmesi mühimdir.
*Siyasi parti yasalarında kadınlara, engeli olan bireylere ve gençlere pozitif ayrımcılık tanınmalıdır.
*Görev üstlenecek kabine üyeleri; görevlerini eksiksiz yerine getirebilmeleri için alanında uzman, gerekli bilgi ve tecrübeye sahip kişilerden seçilmelidir.
*Yönetim modeli gözetmeksizin cumhurbaşkanı veya devlet başkanı çoğunluğu değil, çoğulculuk anlayışını benimsemelidir.
*Toplumu meydana getiren bireyler arasında oluşabilecek çatışma ve kutuplaşmayı engellemeye yönelik tedbirler alınmalıdır.